Ngành Web3 đang hướng tới "Sự tuân thủ kỷ nguyên mới", liệu "Mass Adoption" mà chúng ta theo đuổi có phải là sai hướng?

Gần đây, trong ngành công nghiệp có nhiều lời chỉ trích đối với Ethereum, một số người cho rằng Ethereum quá mê mẩn các chi tiết kỹ thuật mà bỏ qua nhu cầu của người dùng. Tuy nhiên, khi chúng ta hướng mắt về lĩnh vực tài chính truyền thống, lại phát hiện ra một bức tranh hoàn toàn khác: các tổ chức tài chính truyền thống và chính phủ các nước đang tích cực đón nhận công nghệ blockchain.

Năm 2024, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đã đưa ra khái niệm "Finternet" (Internet tài chính), định vị việc token hóa và công nghệ blockchain là mô hình hệ thống tiền tệ tài chính thế hệ tiếp theo. Động thái này đã gây ra tiếng vang lớn trong giới tài chính truyền thống, các tổ chức tài chính lớn và ngân hàng trung ương đều tăng tốc trong việc khám phá cơ sở hạ tầng token hóa, số hóa tài sản và ứng dụng thanh toán.

Dự án mBridge của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế là một chuỗi công khai có giấy phép dựa trên EVM, hỗ trợ các đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) thực hiện thanh toán xuyên biên giới trực tiếp trên chuỗi. Mặc dù dự án này tạm thời bị hoãn lại do các yếu tố địa chính trị, nhưng Nga đã dựa trên điều này để ra mắt hệ thống thanh toán quốc tế BRICS Pay.

Một dự án quan trọng khác là Project Agora, quy tụ bảy ngân hàng trung ương lớn và hơn 40 tập đoàn tài chính toàn cầu, nhằm mục đích sử dụng công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh để xây dựng một hệ thống sổ cái thống nhất toàn cầu. Những nỗ lực này cho thấy sức mạnh tài chính truyền thống đã chuyển từ việc quan sát sang việc hoàn toàn ôm lấy công nghệ blockchain.

So với đó, ngành Web3 tuy kêu gọi khẩu hiệu Mass Adoption, nhưng thực tế lại nhiệt tình hơn với việc thổi phồng các đồng meme và kinh tế chú ý ngắn hạn. Sự đối lập rõ rệt này khiến người ta không khỏi suy nghĩ: Chúng ta có đang theo đuổi một hướng "Mass Adoption" sai lầm?

Nhìn lại vài năm qua trong lĩnh vực Web3, "dự án hot" đa phần thực chất chỉ là những trò chơi đầu cơ được khoác lên lớp áo đổi mới. Sự "Chấp nhận" này chỉ đơn thuần là một trò chơi không có tổng, nơi tài sản tập trung vào tay một số ít người, sự không bền vững của nó là rõ ràng. Môi trường ngành ngày càng xấu đi, các sự kiện hacker và lừa đảo xảy ra thường xuyên, lợi ích của nhà đầu tư bình thường khó được đảm bảo.

Web3 không nên, và không thể chỉ dừng lại ở việc trở thành một sòng bạc lớn toàn cầu. Nó cần phát triển ra những kịch bản ứng dụng thực sự bền vững và có giá trị thực tế. Thanh toán và tài chính chắc chắn là những lĩnh vực ứng dụng có tiềm năng thực thi lớn nhất của công nghệ Web3.

Vấn đề cốt lõi đối với Ethereum hoặc toàn ngành có thể không nằm ở việc hướng công nghệ có đúng hay không, mà là liệu chúng ta có thực sự hiểu được ứng dụng nào là có giá trị. Khi chúng ta quá chú trọng vào đổi mới công nghệ nhưng lại bỏ qua nhu cầu thị trường; khi chúng ta say mê tạo ra các khái niệm nhưng lại xa rời các tình huống thực tế, thì hướng phát triển như vậy có đúng không?

Những năm tới có thể sẽ trở thành bước ngoặt chính cho việc áp dụng rộng rãi các ứng dụng Web3. Sự tuân thủ vừa là thách thức lớn nhất, vừa là cơ hội tiềm năng nhất. Ngày càng nhiều tín hiệu cho thấy ngành Web3 đang dần bước vào một "kỷ nguyên tuân thủ mới" từ thời kỳ "hoang dã" ban đầu.

Trong xu hướng này, chúng ta đang thấy nhiều tổ chức tài chính truyền thống gia nhập lĩnh vực Web3, sức mạnh tài chính truyền thống thông qua BTC ETF kiểm soát quyền nói về giá Bitcoin, một thế hệ ứng dụng Web3 tuân thủ nhanh chóng nổi lên, toàn ngành đang dần thiết lập trật tự dưới áp lực quy định.

Tương lai của công nghệ blockchain sẽ tập trung vào đổi mới hệ thống thanh toán, token hóa tài sản vật chất (RWA), khái niệm PayFi, cũng như sự hòa nhập sâu sắc giữa DeFi và tài chính truyền thống (CeFi). Nếu ngành muốn đạt được sự phát triển đột phá trong ứng dụng thực tế, thì phải đối mặt với sự tương tác với các cơ quan quản lý và các tổ chức tài chính truyền thống.

Hệ sinh thái Ethereum đang đối mặt với sự mất cân bằng cấu trúc giữa hạ tầng ngày càng chồng chất và hệ sinh thái ứng dụng tương đối chậm phát triển. Làm thế nào để duy trì sự đổi mới công nghệ mà không đánh mất khả năng cạnh tranh trên thị trường là thách thức then chốt mà Ethereum phải đối mặt khi tìm kiếm giải pháp.

Là những người tham gia trong ngành, chúng ta đều nên đóng góp một phần sức lực để thúc đẩy Web3 phát triển theo hướng lành mạnh và có giá trị hơn. Ngành không chỉ nên có sự đầu cơ mà còn cần có một số phát triển tích cực.